yürüyen dalga tüpü ne demek?
Yürüyen dalga tüpü (YDT), yüksek frekanslı sinyalleri yükseltmek için kullanılan bir vakum tüpü türüdür. Özellikle mikrodalga frekanslarında çalışan yüksek güçlü amplifikatörlere ihtiyaç duyulan uygulamalarda yaygın olarak kullanılır.
YDT'nin temel prensibi, bir elektron demetini, bir geciktirme yapısı (delay line) boyunca hareket ettirerek, bu demetin üzerindeki bir RF sinyali ile etkileşime girmesini sağlamaktır. RF sinyali, geciktirme yapısı boyunca yavaş bir şekilde ilerlerken, elektron demeti de aynı hızda hareket eder. Bu etkileşim, elektron demetinin enerjisinin RF sinyaline aktarılmasına ve böylece sinyalin güçlenmesine yol açar.
Temel Bileşenleri:
- Elektron Tabancası (Electron Gun): Bir elektron demeti oluşturur ve bu demeti hızlandırır.
- Odaklama Sistemi (Focusing System): Elektron demetini dar bir şekilde odaklayarak, tüp boyunca dağılmasını engeller. Genellikle manyetik alan kullanılır.
- Geciktirme Yapısı (Delay Line): RF sinyalinin yavaş bir şekilde ilerlemesini sağlayan yapıdır. Helisel yapılar, katlanmış hatlar veya yüklü periyodik yapılar gibi farklı tasarımları olabilir.
- Giriş ve Çıkış Kuplörleri (Input and Output Couplers): RF sinyalini tüpe bağlar ve yükseltilmiş sinyali tüpten dışarı alır.
- Kollektör (Collector): Elektron demetini toplar ve enerjisini dağıtır.
Çalışma Prensibi:
- Elektron tabancası tarafından üretilen elektron demeti, odaklama sistemi sayesinde dar bir şekilde odaklanarak geciktirme yapısı boyunca ilerler.
- Giriş kuplörü aracılığıyla verilen RF sinyali, geciktirme yapısı boyunca yavaş bir şekilde hareket eder.
- Elektron demeti ve RF sinyali arasındaki etkileşim sonucunda, elektron demeti enerjisinin bir kısmını RF sinyaline aktarır.
- Bu enerji transferi, RF sinyalinin güçlenmesine neden olur.
- Yükseltilmiş RF sinyali, çıkış kuplörü aracılığıyla tüpten alınır.
- Kollektör, kullanılmış elektron demetini toplar ve enerjisini ısı olarak dağıtır.
Uygulama Alanları:
- Radar sistemleri
- Uydu iletişim sistemleri
- Elektronik harp uygulamaları
- Test ve ölçüm cihazları
- Yüksek güçlü mikrodalga ısıtma sistemleri